ناگفته بر اگاهان به امور سیاسی اجتماعی پیداست که سیاست ایراندر داخل و روند تحولات سیاسی ایران از زمان ناصرالدین شاه قاجار به شدت متاثر از حضور اشکار وپنهان بختیاریها در عرصه سیاسی ایران بوده است.

 ملیت لر و بختیاری یکی از ملیتهای ایرانی می باشد که تاریخ معاصر ایران با سرنوشت بختیاریها و رهبران آنها عجین شده است،  تحقیق و پژوهش در تاریخ معاصر بدون شناخت ملیت بختیاری تقریبأ غیر ممکن است. از این رو پژوهش در بارهء دامنهء گستردهء نقش بختیاری در طول تاریخ به ویژه از دورهء قاجار به بعد یکی از ابعاد مهم تتبعات تاریخی بشمار می رود، و در سالهای اخیر منابع ارزنده ای در بارهء بختیاریها و نقش آنها در سیاست منتشر شده است
 
با پیدایش نفت در منطقهء بختیاری، رهبران این ملیت در تماس با قدرتها و ابرقدرتهای انگلیس و روسیه قرار گرفتند و اولین قرار داد را در سال 1905 میلادی به نام قرارداد نفت با انگلیسی ها منعقد ساختند که به موجب آن عملیات حفاری، بازرسی، و تحقیقات و مطالعات لازم را برای اکتشاف نفت در مناطق بختیاری انجام دهند

زنان بختیاری دوشادوش مردانشان به دور از قوانین دست و پا گیر مذهبی همواره در مجاهدتها و مبارزات، در صحنه حضور فعال داشته اند و از هویت و شرف ملیتی خود دفاع کرده اند. یکی از زنان بسیار مشهور بختیاری، بی بی مریم بختیاری می باشد که متأسفانه برای ملت ایران و بخصوص زنان ایران ناشناس مانده ا ست. امید است بانوان ایرانی با الگو گرفتن از همچو زنانی در مبارزه خود علیه رژیم زن ستیز حاکم بر تهران بتوانند گامی به پیش بردارند.

بی بی مریم بختیاری دختر حسینقلی خان ایلخانی، خواهر علیقلی خان سردار اسعد و همسر ضرغام السلطنه بختیاری از زنان عصر مشروطیت است. او از زنان تحصیلکرده و روشنفکر عصر بود که به طرفداری از آزادیخواهان برخاست و در این راه از هیچ دریغ نورزید. وی به مثابه  زندگی ایلیاتی در فنون تیر اندازی و سوارکاری ماهر بود و در مواقع ضروری به یاری مشروطه خواهان می پرداخت. بی بی مریم یکی از مشوقین اصلی سردار اسعد بختیاری جهت فتح تهران محسوب می شد که میزان محبوبیتش را در ایل افزایش داد و طرفداران بسیاری یافت که به لقب سرداری مفتخر شد
 
جریان مبارزات سردار مریم بختیاری با انگلیس ها در طی قرارداد 1919 و کودتای 1299 همچنان ادامه یافت به طوری که دکتر محمد مصدق حاکم فارس در زمان کودتای 1299 پس از مخالفت و عزل از اصفهان راهی بختیاری شد و مدتها مهمان سردار مریم بود. سردار بی بی مریم بختیاری در سال 1316 هجری شمسی سه سال پس از فرزندش علی مردان خان در اصفهان زندگی را بدرود گفت.

قوم بختیارى از نیروهاى موثر در جنبش مشروطه و خصوصاً فتح تهران بودند و در میان سرداران ایشان علیقلى خان سردار اسعد جایگاهى خاص داشت.
علیقلى خان چهارمین فرزند حسینقلى خان ایلخانى بود و قبل از او برادرش اسفندیار خان لقب اسعد داشت. علیقلى پس از کشته شدن پدر یک سال در زندان ظل السلطان فرزند ناصرالدین شاه و حاکم اصفهان بود و به نوعى زندگى سیاسى خود را با زندان آغاز کرد. پس از آن ایام سخت با به قدرت رسیدن اتابک در اصفهان ستاره اقبال خانواده ایلخانى مجدداً درخشید. اسفندیارخان سردار اسعد اول به ایلخانى بختیارى رسید و علیقلى خان فرمانده سواران بختیارى در گارد شد. این وضعیت تا عزل اتابک از حکمرانى اصفهان ادامه داشت و پس از عزل وى علیقلى خان دیگر به گارد مراجعه نکرد و بیشتر در سرزمین بختیارى به سر برد.
علیقلى در سال ۱۳۱۸ (ه.ق) به هند و سپس مصر سفر کرده و در همان سال به زیارت خانه خدا مشرف شد. سپس عازم پاریس شد و دو سال بعد به ایران مراجعت کرد و در سال ۱۳۲۱با فوت اسفندیارخان به تمشیت امور بختیارى همت گماشت و از این تاریخ به سردار اسعد ملقب شد. وى در بین ایل بختیارى داراى موقعیت ممتاز و ویژه بود و مى توان او را نقطه محورى ایل بختیارى در آن روزگار نامید. او از نخستین ایرانیانى بود که ضمن مسافرت به اروپا با مظاهر تمدن و دموکراسى در فرانسه آشنا شد. به همین دلیل واجد امتیازات روشنفکرى منحصربه فردى شد.

 پس از مراجعت به ایران در سال ۱۳۲۴مجدداً عازم پاریس شد و در زمان به توپ بستن مجلس در سال ۱۳۲۶نیز که عده اى از رجال و آزادیخواهان عازم اروپا شدند علیقلى خان در پاریس اقامت داشت. استبداد محمدعلى شاهى باعث تأمل و تفکر بسیارى از روشنفکران و مراجعت ایشان به قصد مبارزه به ایران شد و یکى از دلایل سردار اسعد براى مراجعت به ایران نیز همین مسئله بود. البته در این بین تشویق ایرانیان براى مراجعت وى نیز بسیار موثر بود.

 مخبرالسلطنه هدایت که خود در آن هنگام در اروپا به سر مى برد در این زمینه نوشته است: … شاخص میان ایرانیان علیقلى خان سردار اسعد است که غالباً اشخاص مهمى با او مراوده دارند و او را به بازگشت به ایران و رهبرى نهضت تشویق مى کنند.

علاوه بر این تشویق ها فتح اصفهان توسط بختیارى ها نیز در ترغیب علیقلى خان براى بازگشت به ایران بسیار موثر بود. سردار اسعد در چنین شرایطى وارد ایران شد و در اولین اقدام به اتحاد ایل بختیارى مشغول شد. پس از آن جهت اطمینان خاطر خود نیاز به اتحاد با دو نیروى قوى دیگر در جنوب و جنوب غرب ایران یعنى قشقایى ها و طوایف عرب داشت تا با خاطرى آسوده و مطمئن از پشت سر خود، عازم فتح تهران استبدادزده شود. پس از عقد قرارداد مودت با اعراب و قشقایى ها، اردوى بختیارى براى حرکت به سوى تهران در اصفهان مستقر شد. مجاهدان بختیارى از اصفهان و سواران دلیر سپهدار تنکابنى از رشت از دو جبهه به سوى تهران حرکت کردند و در بیست وچهارم جمادى الثانى ۱۳۲۷ قمرى وارد تهران شدند.

 شجاعت و تهور بختیارى ها و سواران تنکابنى به حدى بود که پس از چند روز تهران به تصرف کامل فاتحان درآمد و شاه به همراه پانصد تن از سران و بستگان به سفارت روس در زرگنده پناهنده شد.

 از اهمیت اقدامات بختیارى ها در تهران همین بس که پاولویچ مى نویسد: در نهضت مشروطه خدمات بختیارى ها غیرقابل انکار است. حتى مى توان گفت که اگر سواران آنها تحت ریاست سردار اسعد به تهران حرکت نمى کردند محمدعلى شاه به این سهولت میدان را خالى نمى کرد.

 از این سخن مى توان این گونه نتیجه گرفت که محمدعلى شاه از حرکت بختیارى ها و توانایى رزمى ایشان بسیار ترسیده بود. هماهنگى خاص و تحت امر بودن نیروهاى بختیارى و توانایى رزمى آنها تحت فرماندهى مدبرانه سردار اسعد از نقاط قوت این نیروها در آزادى مجدد ایران پس از استبداد صغیر بود. در اولین کابینه اى که پس از خلع محمدعلى شاه تشکیل شد سردار اسعد وزارت کشور را عهده دار شد و اقدامات اساسى او در مسند وزارت به حدى بود که نماینده انگلیس در خلیج فارس از تهران خواست در صورت امکان سردار اسعد را وادار به استعفا کند که البته این امر مورد موافقت قرار نگرفت.
جانفشانى ایل بختیارى در استقرار نظام مشروطه محدود به فتح تهران نبود. تلاش بختیارى ها در سرکوب شورش هاى پراکنده ایران پس از خلع محمدعلى شاه بسیار واجد اهمیت بود. شورش در زنجان به کمک نیروهاى بختیارى تحت فرماندهى جعفر قلى خان امیربهادر و یپرم خان ارمنى فرو نشانده شد و در ادامه نیز پس از ناکامى قواى مشروطه در سرکوبى شورش در شمال غرب ایران مجدداً این نیروهاى بختیارى بودند که به استقرار نظم در آن نواحى پرداختند....

حال و روز امروز بختیاری در ساختار جامعه و سهم آن در حاکمیت نه از روی بی کیاستی بختیاری که از روی بی لیاقتی کسانی است که به نام بختیاری در حال پر کردن جیب های خود هستند!؟

سعادت بختیاری در گرو تامل و تفکر است و اینکه نشان دهد لیاقت بهتر زیستن را دارد.

بختیاریها همواره در ساختار سیاسی ایران نقش فعالی داشته اند ،  اما متـاسفانه بسیاری از رهبران بختیاری در زمان گذشته ٬ علاوه بر خدمات اندکی که داشته اند٬در جهت خدمت به حاکمان وقت ٬بزرگترین خیانتها را به قوم بختیاری روا داشته اند٬از جمله این افراد که مورخین مابه اشتباه او را منشا خیر وبرکت در بختیاری قلمداد کرده اند حسینقلی خان است٬شما اگرکل تاریخ سیاسی این مرد رامرور کنی ٬تنها میتوانی اتحاد هفت لنگ و چهار لنگ رابعنوان خدمتی ارزنده بیان کنی امـــــــــا اتحاد در برابر چه کسی ؟آیا ایشان بختیاریها را متحد کرد تا در برابر فساد سلسله فاسدوضد مردمی قاجار بایستد یادر خدمت این سلسله منحط باشد ؟

چگونه میتوانیم سرکوبی نهضت های آزادی خواهانه ای مانند قیام محمدتقی خان چهار لنگ که کاملا مردمی و نه تنها مورد حمایت هفت لنگ و چهار لنگ بلکه مورد حمایت اقوام دیگر منطقه از جمله اعراب خوزستان نیز قرار داشت ٬خیانت ترور فرمانده بزرگی همچون علیداد خدر سرخ را که بدستور وی و توسط برادرانش انجام شد را از یاد ببریم.این خاطرات  هرگز از خاطره ی تاریخ بختیاری محو نخواهد شد .

کلیه آقایان لقب های سرداری و... رابخاطر خوش خدمتیها واز دست جباران دوران خود گرفته اند ٬کدامیک از آقایان صمصام ها سردار ها برای رفاه حال قوم بختیاری  قدمی براشته اند ٬جاده ای کشیده اند ٬مدرسه ای ساخته اند یافرزندانی از ایل را جهت  تحصیلات به خارج اعزام کرده اند ؟ ! آنها همواره از رشادت وهوش بختیاریها کولی گرفته و آن را به نفع خود مصادره کرده اند ٬ همین سردار اسعدی که با حمایت جوانان و مجاهدین بختیاری سردار اسعد شد و به وزرارت رسید جز استفاده از توان رزمی دلاوران بختیاری که عموما" از رعایا بودند کدام خدمت را به رعایا کرد آخرالامر هم دیدیم که ثریا اسفندیاری نیز که  خون اجداد خود در رگ داشت  و همه  دارایی خود را به گربه های یاریس بخشید.

 دارایی او (اگرچه دارایی شخصی بودواو مختار بود درهزینه کردنش )میتوانست به چند مدرسه ودرمانگاه در سرزمین بختیاری تبدیل شود ونام اورا تا ابد در سرزمین بختیاری زنده نگه داردامـــــــــااو گربه های فرانسوی رابه بچه های بختیاری ترجیح داد ویقینا" همینگونه بودند  اعقاب ایشان ٬اگر بادقت بیشتری تاریخ وخصوصا" تاریخ شفاهی و نا نوشته سرزمینمان را مرور کنیم!